Zabieg T-3 chroni kłosy
Zabieg w terminie T-3 wykonywany jest w zbożach w fazie kłoszenia zbóż.
W przypadku niektórych fungicydów istnieje możliwość przesunięcia terminu zabiegu do fazy dojrzałości wodnej ziarna (BBCH 71), a nawet dojrzałości mlecznej ziarna (BBCH 75). Wówczas należy zwrócić uwagę na okres karencji zastosowanego fungicydu, które umieszczone są w etykiecie środka ochrony roślin.
W fazie kłoszenia zbóż największe niebezpieczeństwo dla tworzącego się ziarna stanowią: septorioza plew, rdza żółta i fuzarioza kłosów. W tym okresie na kłosach można obserwować także wystąpienie czerni zbóż, mączniaka prawdziwego zbóż i traw oraz rynchosporiozy.
W przypadku silnego wystąpienia fuzariozy kłosów szkodliwość choroby oprócz zmniejszenia ilości plonu polega na znacznym pogorszeniu jego jakości. Grzyby rodzaju Fusarium mogą porażać wszystkie zboża i powodować m. in. fuzariozę kłosów. Mogą również wytwarzać metabolity wtórne – mikotoksyny. Do toksyn fuzaryjnych wytwarzanych w trakcie wegetacji zbóż zalicza się: trichoteceny (m.in. deoksyniwalenol, niwalenol, toksyna T-2 i toksyna HT-2), zearlalenon, fumonizyny i moniliformina. Obecność tych związków w artykułach spożywczych i paszy dla zwierząt stwarza niebezpieczeństwo wystąpienia mikotoksykoz. Związki te oddziałują toksycznie m. in. na układ oddechowy, rozrodczy i odpornościowy zwierząt, mogą ponadto powodować alergie. W łanie zbóż występowanie fuzariozy kłosów można rozpoznać po białym przebarwieniu całych lub części kłosów. U wszystkich zbóż wygląd kłosów jest normalny, poza żytem, u którego w miejscu infekcji następuje charakterystyczne przewężenie.
Kolejną chorobą, która może wpływać na znaczne straty w plonie jest septorioza plew, której wystąpienie w znacznym nasileniu powoduje zmniejszenie masy tysiąca ziaren. Choroba występuje na kłosach pszenicy i pszenżyta. Początkowe objawy choroby mają postać plamek na brzegach plew o zabarwieniu fioletowym lub brunatnym. Z czasem plamy brązowieją i obejmują także osadkę kłosową i dokłosie.
Chorobą, której obecność jest szczególnie niebezpieczna ze względu na duże straty w plonie sięgające ponad 50% jest rdza żółta. Występuje w uprawie pszenicy i pszenżyta i po zauważeniu pierwszych objawów na kłosach powinna być zwalczana. Żeby zdiagnozować wystąpienie choroby trzeba zajrzeć na wewnętrzną powierzchnię zmienionej chorobowo plewy pod którą widoczna jest żółtopomarańczowa masę zarodników grzyba Puccinia striiformis – sprawcy rdzy żółtej.
Wykonując zabieg przy użyciu fungicydów w terminie T-3 zwalczamy oprócz wymienionych powyżej chorób czerń zbóż. Choroba ta nie stanowi tak dużego zagrożenia jak rdza żółta, fuzarioza kłosów czy septorioza plew. Chroniąc plantację „przy okazji” zwalczamy czerń zbóż, której wystąpienie w uprawie zbóż widoczne jest po czarnym nalocie na kłosach.
Wszyscy producenci rolni dążą do zebrania jak najwyższych plonów o dobrej jakości dlatego warto wykonać ostatni zabieg przy użyciu fungicydów.
Dr Joanna Horoszkiewicz-Janka
IOR – PIB, Poznań
