Chroniąc ziemniaki, dbasz o wyższy plon

Choroby grzybowe ziemniaków to zagrożenie, które może skutkować znacznymi stratami w przyszłych plonach. Dlatego tak istotne jest, żeby zapewnić uprawom odpowiednią ochronę podczas całego okresu tworzenia się bulw i używać do tego prawidłowo dobranych substancji fungicydowych.

Aby ochrona fungicydowa ziemniaków przed groźną zarazą ziemniaka oraz suchą i brunatną plamistością liści była skuteczna, powinna być prowadzona konsekwentnie przez cały okres tuberyzacji, czyli tworzenia się bulw – tak by również one były prawidłowo zabezpieczone przed patogenami. Kluczowe wówczas jest kontynuowanie zabiegów przeciwko chorobom grzybowym i zachowanie powierzchni asymilacyjnej liści w jak najlepszej kondycji.

W przypadku chorób grzybowych warunki pogodowe w bardzo dużym stopniu wpływają na intensywność porażenia upraw, a obecnie niestety sprzyjają one wystąpieniu niektórych typów infekcji. Tegoroczna wiosna i początek lata były bardzo suche, a w wielu regionach kraju sytuacja jest wręcz krytyczna. Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach opublikował raport za okres od 21 kwietnia do 20 czerwca 2022 r. i ogłosił wystąpienie suszy rolniczej w 15 województwach. Nawet jeśli w ostatnim czasie pojawiały się opady, były one krótkotrwałe i miały charakter lokalny, zdecydowanie niewspółmierny do potrzeb. Koniec czerwca i początek lipca przyniosły w całej Polsce falę upałów i intensywne deszcze, które nie zmieniły jednak sytuacji hydrologicznej, a rośliny nie były w stanie wykorzystać efektywnie wody.

Alternarioza ziemniaka – jak rozpoznać wariant choroby?

Alternariozę ziemniaka wywołują dwa gatunki grzybów: Alternaria solani, sprawca suchej plamistości liści ziemniaka, oraz Alternaria alternata, sprawca brunatnej plamistości liści ziemniaka. Do infekcji patogenami Alternaria solani, które atakują tylko rośliny psiankowate, dochodzi pod koniec czerwca i na początku lipca, gdy jest ciepło (optymalnie 18-22°C), sucho i występują krótkotrwałe opady deszczu – jak działo się w tym sezonie. Objawy porażenia mogą uwidocznić się na starszych liściach po ok. 50 dniach od posadzenia ziemniaków. Są to dość duże, koncentrycznie strefowane brunatno-czarne plamy (0,5-2 cm średnicy), ograniczane nerwami blaszki liściowej. Straty w plonie, spowodowane przez suchą plamistość liści ziemniaka, mogą wynosić nawet do 50%. Grzyb Alternaria alternata jest natomiast nieco mniej agresywnym patogenem, który może porażać ok. 40 różnych gatunków roślin uprawnych. Zazwyczaj do infekcji dochodzi w czasie kwitnienia ziemniaków, optymalnie w temperaturze 22-28°C. W odróżnieniu od Alternaria solani objawami są mniejsze (2-5 mm średnicy), ale liczne brunatno-czarne plamy na liściach i na łodygach. Brunatna plamistość liści ziemniaka rozwija się wolniej od suchej plamistości, a straty, jakie może spowodować, to ok. 30-40% plonu.

Jeżeli alternarioza rozwinie się również na bulwach ziemniaków, na ich powierzchni powstają twarde wgłębienia, a miąższ w tym miejscu staje się szaro-brunatny, wyraźnie odróżniający się od zdrowej tkanki. Bardzo ważne, żeby nie używać takich ziemniaków do sadzenia, ponieważ po skiełkowaniu zgniją, a przede wszystkim staną się źródłem porażenia młodych roślin na plantacji.

RedM, oprac.red.AS