BCC proponuje: Pakiet tytoniowy – zatrzymać szarą strefę
W poniedziałek, 5 czerwca odbyła się narada ekspercka w ramach Koalicji na rzecz walki z szarą strefą* pt. „Zatrzymać szarą strefę w sektorze tytoniowym – konsultacje branżowe”. Dzięki wspólnym wysiłkom przedsiębiorców i administracji państwowej widoczne są postępy w walce z szarą strefą: rosnąca liczba rozbijanych nielegalnych fabryk, ściślejsza kontrola handlu tytoniem oraz zauważalny spadek udziału rynkowego papierosów bez polskiej akcyzy. Eksperci przedstawili rekomendacje dalszych działań uszczelniających.
W spotkaniu udział wzięli: Marian Banaś – wiceminister finansów, szef Krajowej Administracji Skarbowej, Generalny Inspektor Informacji Finansowej, Pełnomocnik Rządu ds. Zwalczania Nieprawidłowości Finansowych na szkodę Rzeczpospolitej Polskiej lub Unii Europejskiej; Jerzy Kwieciński – wiceminister rozwoju; Piotr Walczak – wiceminister finansów, wiceszef KAS; Piotr Dziedzic – dyrektor Departamentu Zwalczania Przestępczości w Ministerstwie Finansów; Mariusz Cichomski – zastępca dyrektora Departamentu Porządku Publicznego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji; Seweryn Stopa – major, zastępca dyrektora Zarządu Operacyjno-Śledczego Komendy Głównej Straży Granicznej; Marek Sowa – poseł na Sejm RP, b. marszałek woj. Małopolskiego; Andrzej Kornatowski – przedstawiciel firm-członków Komisji BCC ds. branży tytoniowej; Michał Borowski – ekspert BCC ds. prawa podatkowego oraz prezes Business Centre Club – Marek Goliszewski.
• Sektor tytoniowy jest branżą istotną dla gospodarki Polski ze względu na wysokie zatrudnienie (500 tys. osób), generowane wpływy budżetowe (ok. 23 mld zł, co stanowi 8% rocznych wpływów budżetowych Polski) oraz nadwyżkę w handlu zagranicznym (ponad 1,5 mld euro).
• Polityka szybkich i wysokich podwyżek akcyzy, prowadzona w latach 2010-2014 wypychała konsumentów z legalnego rynku do szarej strefy i doprowadziła do załamania wpływów budżetowych z akcyzy tytoniowej.
• Szara strefa wynosi 22 – 24% całkowitej konsumpcji wyrobów tytoniowych w Polsce.
• Roczne straty budżetu (akcyza i VAT) wynikające z szarej strefy wyrobów tytoniowych w Polsce to 6-7 mld złotych.
• Wzmożone działania wymierzone w zwalczanie szarej strefy połączone z brakiem podwyżek akcyzy przyczyniły się do spadku odsetka nielegalnych papierosów z ponad 18% w 2015 roku, do około 16% w 2016.
Rekomendacje BCC w zakresie zmian prawnych i systemowych:
• Przegląd adekwatności przepisów karnych, a w szczególności Kodeku Karnego Skarbowego w zakresie związanym z nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi. Konieczne jest powiązanie wysokości kary z wysokością uszczuplenia wpływów budżetowych.
• Nowelizacja ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych – konieczne jest zwiększenie sankcji za produkcję bez zezwolenia wydanego na podstawie ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.
• Ustawa Prawo Własności Przemysłowej – konieczna jest zmiana, która pozwoli na nakładanie kar nie tylko za wprowadzanie do obrotu wyrobów oznaczonych podrabianym znakiem towarowym, ale również przygotowanie do tego procederu.
• Podniesienie świadomości społecznej (w tym – organów wymiaru sprawiedliwości) dotyczącej szarej strefy.
• Dalsze usprawnianie systemu nadzoru państwa nad obrotem surowcem tytoniowym, w tym – rozważenie wprowadzenia systemu kontroli nad produkcją tytoniu.
Wnioski BCC dotyczące polityki akcyzowej – ustabilizowanie legalnego rynku oraz wpływów budżetowych z akcyzy tytoniowej wymaga:
• Czasowego wstrzymania podwyżek akcyzy, a w późniejszym okresie podwyższania w sposób planowy i umiarkowany np. o poziom inflacji. Brak podwyżek akcyzy w roku 2015 i 2016 oraz 2017 już przynosi pozytywne rezultaty w postaci stabilizacji legalnego rynku oraz wyraźnego wzrostu wpływów budżetowych z akcyzy tytoniowej.
• Utrzymania konstrukcji akcyzy (wysokość stawki procentowej oraz konstrukcji minimalnej stawki akcyzy), która nie dyskryminuje podatkowo tzw. papierosów tańszych (ponad 60% rynku) wybieranych przez najmniej zamożnych i tym samym najbardziej wrażliwych cenowo konsumentów i nie wypycha tych konsumentów do szarej strefy.
Koalicja na rzecz walki z szarą strefą powstała 30 czerwca 2014 roku w BCC. Celem jej powołania było wypracowanie wspólnych propozycji działań przedsiębiorców oraz przedstawicieli władz na rzecz likwidacji rynkowej patologii jaką jest nieuczciwa konkurencja i szara strefa. Biznes i państwo mają wspólny cel w walce z szarą strefą. Jej ofiarą jest cała gospodarka, w tym przede wszystkim budżet oraz uczciwe przedsiębiorstwa, które tracą rynek, gdyż nie są w stanie konkurować cenowo z podmiotami działającymi z naruszeniem prawa.
Do Koalicji na rzecz walki z szarą strefą, zawiązanej z inicjatywy BCC, przystąpiły m.in.: Inicjatywa Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact w Polsce, Ministerstwo Finansów, Min. Rozwoju, Najwyższa Izba Kontroli, Centralne Biuro Antykorupcyjne.
Podczas narad Koalicji w BCC, eksperci oraz przedsiębiorcy – przedstawiciele wrażliwych i generujących ogromne wpływy do budżetu branż – pokazują mechanizmy działania szarej strefy i przedstawiają praktyczne propozycje służące wzrostowi skuteczności działań w walce z nieuczciwą konkurencją.
